نیترات کلسیم برای سیب زمینی یکی از کودهایی است که کشاورزان برتر سیب زمینی کار در شهرهای همدان و اردبیل از آن استفاده میکنند تا بازدهی کشت خود را تا ۷۰ یا ۸۰ تن در هکتار برسانند. عوامل متعددی در افزایش بازدهی و سودآوری مزارع دخیل هستند که یکی از بهترین آنهای کود نیترات کلسیم است.
زمینهای ما در ایران به طور مدام در معرض عوامل استرسزای محیطی مانند گرما و شوری و کم آبی و دیگر عواملی هستند که به مزارع و محصولات آسیب میزند و این وظیفهی ماست که با مدیریت درست و کوددهی تقویتی خود را برای این مواجهه با این مسائل آماده کنیم. نیترات کلسیم یکی از کودهایی است که میتواند سیب زمینی را برای نگهداری در سردخانه یا مواجهه با شرایط سخت بیمه کند.
شاید برایتان سوال باشد که در صورتی که درصد قابل توجهی از کلسیم به صورت آهک در زمینهای ایران وجود دارد چه نیازی به استفاده از نیترات کلسیم در زمینهای کشاورزی است. این کلسیمی که در قالب آهک در خاک وجود دارد در دسترس ریشه گیاه قرار نمیگیرد و قابلیت جذب ندارد و به همین علت است که گیاهانی مانند سیب زمینی دچار کمبود کلسیم میشوند.
زمان مصرف نیترات کلسیم برای سیب زمینی
به نظر میرسد بهترین مقادیر مصرف نیترات کلسیم برای سیب زمینی ۷۵ کیلوگرم نیترات کلسیم در هر هکتار باشد که میتواند به صورت محلول پاشی یا همراه با آبیاری و در آغاز گل دهی که همزمان با شروع غده سازی است استفاده شود.
تا قبل از سبزشدن و استقرار کامل گیاه ( آبیاری دوم ) از مصرف هر گونه کودی خودداری فرمایید.
فواید مصرف نیترات کلسیم برای سیب زمینی
نیترات کلسیم تاثیرات بسیار مفید در رشد و نمو گیاه سیب زمینی دارد، عنصر کلسیم در کاهش تاثیرات تنشهای محیطی در سیب زمینی نقش مفید دارد و در فرایندهای تقسیم سلولی حفظ ساختار سلول میتواند بسیار موثر باشد. کلسیم در گیاه به عنوان سدی مقاوم در برابر عفونتهای پاتوژن عمل میکند و منجر به کاهش آلودگیهای و بیماریهای سیب زمینی میشود.
نقش کلسیم در سنتز و مبادلات گیاه
کلسیم میتواند تحویل سریع مواد مغذی حیاتی را فراهم می کند، به عبارت دیگر کلسیم در طول زندگی گیاه و درست تا زمان برداشت محصول، کلیدی است. ریشه ها برای رشد به کلسیم نیاز دارند و تامین مداوم آن به طور مستقیم با رشد اولیه میوه، تقسیم سلولی سالم و قدرت و سلامت کلی میوه ها و سبزیجات مرتبط است.
کلسیم در گیاه همان نقش مشابه مولتی ویتامینها در بدن انسان دارد. هنگامی که سلول گیاهی میخواهد اقدام به جذب مواد غذایی، سنتز محصولات جدید یا ساخت سلولهای جدید بکند نیاز جدی به کلسیم دارد.
نقش نیتروژن
در مورد نیتروژن میدانیم که شکل ترجیحی نیتروژن برای جذب گیاه نیترات است. گیاهان معمول، از جمله بسیاری از گونه های میوه و سبزیجات، به طور خاص به شکل آمونیوم از نیتروژن حساس هستند. منابع نیتروژن به شکل اوره یا آمونیوم نیترات برای اینکه برای گیاه قابل استفاده باشند ابتدا باید به نیترات که شکل قابل جذب است تبدیل شوند و سپس جذب گیاه شوند.
این فرایند خود زمانبر است و حتی ممکن است بخش از کودهای اوره یا همان کود سفید که در زمین استفاده میکنید به گیاه نرسد و در این فعل و انفعالات با کاهش درصد نیتروژن مواجه شوید. اما نیتروژن موجود در نیترات کلسیم به شکل نیترات است که شکل قابل استفاده گیاه است و در صورت استفاده از این کود شما به شکلی از دو کود استفاده کردهاید.
در تصویر زیر بخش از مطالعات شرکت یارا در مورد تاثیر استفاده از کلسیم نیترات بر روی گیاه سیب زمینی میباشد. این مطالعه نشان میدهد استفاده از نیتروژن در قالب کلسیم نیترات یا کودهای نیتراته دیگر مانند پتاسیم نیترات میتوانند تاثیرات به مراتب بهتری نسبت به کودهای سطح یک نیتروژنه داشته باشد و هزینههای مدیریت مزرعه تا حد قابل توجهی کاهش دهد.
افزایش کیفیت و پایداری سیب زمینی
همچنین به نظر میرسد استفاده از کلسیم نیترات در سیبزمینی منجر به افزایش کیفیت و نگهداری این محصول میشود. ما میدانیم که اغلب کشاورزان سیبزمینی کار محصول خود را بلافاصله به بازار عرضه نمیکنند و برای حفظ ارزش و بالا نگهداشتن ارزش اقدام به انبارداری آن کرده و سپس آن را به بازار عرضه میکنند، پس این اهمیت بالایی دارد که از مادهای برای حفظ و نگهداری بیشتر سیب زمینی استفاده کنیم.
به طور مثال کشاورزان استان همدان اغلب محصولات خود را در انبار نگهداری میکنند و در زمان مناسب آن را آماده کرده و به سوی مرزهای غربی میفرستند. اگر کیفیت و پایداری سیب زمینی کافی نباشد دیگر امکان نگهداری یا صادرات آن وجود نخواهد داشت.
کلسیم برای رشد مناسب گیاه ضروری است و نقش مهمی در نگهداری و کیفیت سیب زمینی دارد. در دسترس نبودن کافی کلسیم می تواند منجر به افزایش پوسیدگی، لکه های قهوه ای داخلی، قلب توخالی و کبودی سیب زمینی شود. اندازه و تعداد غده نیز تحت تأثیر کمبود کلسیم است. تحقیقات نشان می دهد که کلسیم غده با قرار دادن کلسیم محلول در نزدیکی غده ها و استولون ها در هنگام حجیم شدن افزایش می یابد. نتیجه بهبود کیفیت و قابلیت نگهداری سیب زمینی است.
یکی از بزرگترین مشکلات کشاورزان در سالهای زراعی متمادی مقاومت گیاه در برابر خشکی، شوری، کم آبی و دیگر استرسهای محیطی است که کشاورزان را بسیار نگران میکند. تحقیقات نشان میدهند که کلسیم میتواند تاب آوری گیاه در این شرایط را تا چند برابر افزایش دهد. در تصویر زیر میتواند تاثیر استفاده از کلسیم نیترات در تاب آوری گیاه در برابر استرسهای محیطی را بررسی کنید.
در تصویر زیر تاثیر استفاده از کلسیم در کنترل و کاهش استرس گرما را مشاهده میکنید.
تاثیر نیترات کلسیم بر کاهش استرس ناشی از کم آبی در گیاه سیب زمینی
در تصویر زیر مشاهده میکنید که حضور کلسیم در شرایط خشکی و بیآبی میتواند منجر به افزایش مقاومت و رشد گیاه در شرایط سخت بشود.
تاثیر نیترات کلسیم بر کاهش استرس ناشی از شوری در گیاه سیب زمینی
در تصویر زیر میتوانید تاثیر استفاده از کلسیم برای سیب زمینی در کاهش استرسهای ناشی از شوری خاک را مشاهده کنید.