پرورش خیار در گلخانه یک تجارت سرگرم کننده و سودآور است. اکثر کشاورزان به تولید خیار در گلخانه علاقه نشان می دهند زیرا می توان خیار را در یک محیط کنترل شده در طول سال پرورش داد. با افزایش تقاضا برای کشاورزی ارگانیک، کشت گلخانه ای سبزیجاتی مانند خیار نیز به سرعت در حال افزایش است و می توان تحت شرایط محیطی محافظت شده به عنوان مثال کشت در گلخانه سود مناسبی به دست آورد.
خیار را می توان در گلخانه، حیاط خلوت، ظروف، گلدان، بالکن و باغچه خانه پرورش داد. با پشتیبانی مناسب آنها خیلی سریع رشد می کنند و بازدهی بیشتری نیز خواهند داشت.
خیار از خانواده کدوییان است و در امتداد زمین پراکنده خواهد شد. اگر حمایتی برای رشد عمودی داشته باشد حتی عمودی نیز رشد خواهد کرد. این گیاه دارای برگ های بزرگی است که روی میوه ها به شکلی سایه بان قرار می گیرد. اندازه میوه های خیار بستگی به نوع رقم آن دارد. با این حال، خیارها می توانند تا 60 سانتی متر طول و 10 سانتی متر قطر داشته باشند. در ادامه در رابطه با کاشت خیار گلخانه ای صحبت خواهیم کرد لطفا با ما همراه باشید.
فواید خوردن خیار برای سلامتی
بیشتر اوقات سبزیجاتی که در گلخانه کشت می شوند ارگانیک هستند و در مقایسه با سبزیجاتی که به روش سنتی رشد می کنند، فواید بسیار خوبی برای سلامتی دارند. در زیر به برخی از فواید سلامتی خیار گلخانه ای اشاره شده است.
- خیارهای ارگانیک که در گلخانه کشت می شوند عاری از مواد شیمیایی هستند.
- مصرف منظم خیار بدن را هیدراته نگه می دارد.
- آنها می توانند سموم را از بدن دفع کنند.
- خیار منبع خوبی از ویتامین هایی مانند A، B و C است.
- برای مبارزه با گرمای بدن عالی است.
- برای سلامت پوست مفید است.
- خیار کالری کمی دارد، بنابراین به کاهش وزن کمک می کند.
- خیار برای سلامت چشم مفید است.
- خوردن منظم خیار خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.
- آنها همچنین در تثبیت فشار خون خوب هستند.
- خیار برای سلامت کلیه ها مفید است.
- خیار برای دیابتی ها مفید است.
- خیار باعث کاهش کلسترول خواهد شد.
شرایط مناسب برای کاشت خیار گلخانه ای
انواع خیار از نظر کیفیت، بازدهی، تحمل بیماری و تحمل سرما متفاوت هستند. در حال حاضر ارقام مختلفی از خیار برای فصول گرم و سرد وجود دارد. شرایط زیر برای رشد خیار در گلخانه و در هر محیط حفاظت شده ایده آل است.
1- یک گلخانه پلی اتیلن با نور و تهویه فراوان انتخاب کنید.
2- اطمینان حاصل کنید که ارتفاع گلخانه تا ناودان ترجیحاً بیش از 5 متر باشد.
3- انتخاب محل رشد گیاه در داخل گلخانه باید در ردیف های شمالی-جنوبی باشد.
4- برای رشد بهتر گیاه، رطوبت مطلوب در گلخانه باید حفظ شود. باید 80 درصد رطوبت نسبی را حفظ کنید و با استفاده از رطوبت سنج آن را بررسی کنید.
5- از آنجایی که رطوبت بالا منجر به بیماری سفیدک پودری می شود، تهویه را می توان برای حفظ دما و رطوبت بهینه تنظیم کرد.
6- منطقه کاشت را بیش از حد تهویه نکنید زیرا این کار می تواند رطوبت نسبی را کاهش دهد. همچنین موجب بازدهی کمتر و رشد خیارهایی با انتهای صمغی خواهد شد.
7- همچنین می توانید از فن برای سرمایش و تهویه استفاده کنید. باید مطمئن شوید که میسترها رطوبت نسبی را خیلی زیاد نمی کنند.
8- در ماه های گرم سال دمای بالای 15 درجه سانتی گراد و در زمستان ها دمای مطلوب باید بین 23 تا 34 درجه سانتی گراد باشد. دمای بالای 40 درجه سانتی گراد یا کمتر از 14 درجه سانتی گراد برای تولید خیار در گلخانه مناسب نیست.
آموزش کامل کاشت خیار گلخانه ای
خیار از طریق بذر تکثیر می شود. در گلخانه می توان آنها را در طول سال کشت کرد. میزان بذر مورد نیاز بستگی به نوع و روش کاشت دارد. کاشت باید در سینی های سلولی پلاستیکی استریل شده که با مخلوط گلدانی خوب پر شده اند انجام شود. روی بذرها را با 8 تا 10 میلی متر پرلیت بپوشانید.
بذر خیار را می توان به مدت 3 تا 6 هفته قبل از کاشت در گلخانه در بلوک های پیت، گلدان های 5 سانتی متری یا بلوک های پشم سنگ 6 تا 8 سانتی متری کاشت. نهال خیار را می توان در مرحله 3 تا 4 برگی پیوند داد. بلوک های پشم سنگ باید مستقیماً در بالای صفحات قرار بگیرند.
برخی از پرورش دهندگان سبزیجات ممکن است در تابستان مستقیماً بذر را در کیسه ها بکارند و در زمستان پیوند بزنند. دماهای پایین ممکن است منجر به جوانه زنی کندتر و جوانه زدن ناهموار شود. دمای مطلوب روز و شب 27 درجه سانتی گراد برای جوانه زدن بهتر بذر خیار است.
تراکم نهال خیار در زمستان 1.5 و در تابستان 2 در متر مربع با فاصله بوته 45 تا 60 سانتی متر با ردیف های دوتایی در مراکز 2 متری باشد. فاصله کمتر منجر به بازدهی ضعیف شده و به دلیل نور ناکافی باعث ایجاد بیماری در آنها شود. برای خیارهای ارگانیک باید از کودهای آلی، ریز مغذی ها و تنظیم کننده های رشد گیاه جهت تامین مواد مغذی از طریق آبیاری استفاده کنید.
زمان مناسب جهت کاشت خیار گلخانه ای
اگرچه خیار را می توان در گلخانه در طول سال کشت کرد ولی بهترین دوره کشت از شهریور تا آذر و اردیبهشت تا خرداد است.
اگر دمای هوا در تابستان بالا باشد، کشت تابستانی دشوار خواهد بود. در شرایط ایده آل، خیار گلخانه ای می تواند به مدت 1 سال محصول دهد. با این حال، دوره چیدن معمولا بسیار کوتاهتر است. بیشتر اوقات، گلخانه داران اغلب 3 محصول در سال دارند.
روش تنک کردن و هرس در کاشت خیار گلخانه ای
توجه داشته باشید که شاخه های کناری و شاخه های روی ساقه اصلی گیاه خیار را جدا کنید. وقتی صحبت از تنک شدن میوه به میان می آید، برای ارقام مختلف متفاوت است و ممکن است به 1 میوه / 2 گره یا حداکثر 4 تا 6 میوه/ گره اشاره داشته باشد.
باید گیاه را روی یک حلقه یا زین پلاستیکی در بالای سیم قرار دهید. نقطه رشد را در برگ چهارم از روی سیم بردارید و اجازه دهید 2 قسمت جانبی رشد کنند. اینها به سمت پایین رشد خواهند کرد. رشد را درست قبل از رسیدن به زمین متوقف کنید. برگ های پیر و بیمار باید حذف شوند تا نور و هوادهی بهتر به مرکز گیاه داده شود.
کودهای مورد استفاده در کاشت خیار گلخانه ای
برای کاشت خیار در بستر خاک، پتاسیم (K2O) و فسفر (P2O5) و مقدار کمی ازت (N) را به خاک اضافه کنید. مقادیر بهینه کود قبل از کاشت در هر هکتار 52 کیلوگرم نیتروژن (N)، 68 کیلوگرم فسفر (P2O5) و 112 کیلوگرم پتاسیم (K2O) است. هر گونه کمبود ریز مغذی در خاک، که با آزمایش خاک یا تجزیه و تحلیل گیاه نشان داده می شود، باید با افزودن آنها به خاک قبل از کاشت تکمیل شود.
در مورد کشاورزی بدون خاک یا کشت هیدروپونیک خیار، گیاهان با یک محلول غذایی کامل رشد می کنند. در این روش باید با کودهای آهسته رهش کامل N:P:K عرضه شود.
کودهای نیترات کلسیم و پتاسیم نیترات دو مورد از کودهای رایج و پر استفاده در گلخانهها هستند که باید از نوع بدون کلر و فاقد ذرات سنگین آنها استفاده شود. همچنین کودهای مرغی و دیگر کودهای ارگانیک مانند هیومیک اسید نیز بسیار استفاده میشوند.
زمان گلدهی در کاشت خیار گلخانه ای
خیار در شرایط گلخانه ای میوه هایی را بدون گرده افشانی تولید می کند. با این حال، گرده افشانی می تواند از خیارهای مزارع مجاور که تک پایه هستند (هم گل های نر و هم گل ماده) انجام شود. اگر گلها در گلخانه گرده افشانی شوند، دانه در میوه تشکیل می شود و میوه تلخ و غیر قابل فروش خواهد شد.
بیماری های تاثیر گذار در کاشت خیار گلخانه ای
بیماری های مختلفی در زمان کاشت خیار گلخانه ای ممکن است محصول شما را تحت تاثیر قرار دهد. مثلا علائم روی برگ های گیاه به صورت لکه های آبی تیره کوچک شروع می شود که بزرگ شده و به رنگ قهوه ای روشن در می آیند و در نهایت رنگ سفید کم رنگ می شوند که روی رشد و عملکرد گیاه تأثیر می گذارد. برخی از بیماری های رایج در خیار گلخانه ای عبارتند از:
- بیماری کپک خاکستری
- بلایت صمغی ساقه
- پوسیدگی سفید
- لکه باکتریایی
- لکه موجی خیار
- پژمردگی فوزاریومی
پوسیدگی سفید نتیجه کاشت بیش از حد خیار است که می تواند باعث پوسیدگی آبکی و در نهایت پژمرده شدن گیاهان شود. شما نباید بوته ها را کنار هم بکارید و برای جلوگیری از این امر باید تهویه هوا را افزایش دهید.
به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، باید از نهاده های ارگانیک تایید شده (کودهای دامی/ کودهای آلی) برای کنترل این نوع بیماری ها استفاده کنید.
زمان برداشت خیار گلخانه ای
زمان برداشت می تواند 4 تا 6 هفته پس از کاشت در تابستان و 10 تا 11 هفته در زمستان باشد. معمولاً خیار تابستانی حدود 10 روز تا 2 هفته پس از گلدهی آماده برداشت است.
با کمک یک چاقوی تیز یا داس خیارها را برش دهید و 1 تا 2 سانتی متر از ساقه آن را در انتهای میوه بگذارید. بهتر است برداشت میوه ها صبح زود انجام شود.
دفعات برداشت خیار به نوع آن بستگی دارد. در برخی گونه ها ممکن است نیاز به چیدن روزانه داشته باشید، در حالی که در مورد گونه های دیگر ممکن است لازم باشد میوه ها را هر 2 روز یکبار بچینید. خیارها را باید با احتیاط و بدون هیچ گونه آسیب و علامتی چید. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، معمولاً سالانه 3 محصول در کشت گلخانه ای وجود دارد. با این حال، ممکن است وضعیتی با 2 محصول حتی با 1 محصول در سال وجود داشته باشد.
خیار در فصول گرم یا تابستان بهترین رشد را دارد. محصولات بلند مدت در گلخانه در ماه های گرمتر (تابستان) ممکن است 35 تا 40 میوه در هر بوته تولید کنند.
میزان بازدهی محصول در کاشت خیار گلخانه ای
بازدهی خیار به نوع بذر، کنترل بیماری، نهاده های ارگانیک، کیفیت خاک، آبیاری و سایر شیوه های مدیریت گلخانه بستگی دارد. به طور متوسط، می توان بین 500 تا 550 تن خیار در هکتار در سال، با حدود 85 تا 90 میوه در متر مربع در سال به دست آورد. خیارهای تازه برداشت شده ممکن است به بازارهای سبزیجات محلی منتقل شوند یا به صورت عمده به فروشندگان سبزیجات فروخته شوند.
نکاتی مهم در رابطه با کاشت خیار گلخانه ای
1- ارقام خیار بدون بیماری، مقاوم به بیماری و پرمحصول را انتخاب کنید.
2- خیارهای خمیده یا علامت دار یا آسیب دیده را برای بازاریابی در نظر نگیرید.
3- برای جلوگیری از تخریب میوه ها آنها را بشویید و در محلول هیپوکلریت کلسیم فرو ببرید. (حاوی 2 پی پی ام کلر).
4- خیارهای با کیفیت خوب رنگ سبز تیره و طعمی ترد دارند.
5- قبل از بسته بندی خیار قسمت گل قدیمی را در انتهای خیار جدا کنید.
6- به طور دوره ای رطوبت گلخانه را بررسی کنید زیرا بر رشد و بازدهی محصول تأثیر می گذارد.
7- تمام ظروف کاشت گیاه را بین دوره ها در گلخانه استریل کنید.
8- اطمینان حاصل کنید که محیط رشد عاری از ارگانیسم های بیماریزای گیاهی است و باید مراقب باشید که تمام ظرف/گلدان و مواد مخلوط خاک در جایی که بتوان از آلودگی جلوگیری کرد نگهداری شود.
9- اگر از ظروف برای پرورش گیاهان استفاده می شود، این ظروف را تا عمق یکنواخت پر کنید و سطح را صاف کنید. ظروف را به اندازه ۱/۲ تا ۳/۴ اینچ از لبه بالایی پر کنید تا در هنگام آبیاری فضایی برای آب باقی بماند.
10- هنگام آبیاری یا تامین محلول غذایی، اطمینان حاصل کنید که عمق کامل خاک موجود در ظرف را به طور کامل خیس کنید تا از تجمع نمک و حفظ رطوبت یکنواخت در سراسر ظرف جلوگیری شود.
11- ظروف بذر را باید با لایه پلی اتیلن شفاف بپوشانید تا بذرها شروع به جوانه زدن کنند. این کار همچنین می تواند دمای خاک و شرایط رطوبت را بهبود ببخشد.
ممنون از مطالب خوبتون
من براي كشت خيار در گلخانه به مشاوره نياز دارم
چطور ميتونم باهاتون ارتباط بگيرم
سلام مهدي جان
براي ارتباط با واحد كشاوري ميتوني با شماره 09183041072 تماس بگيري.