مزایای کشت گلخانه ای منجر به این شده است که ایران و سایر کشورهای جهان آن را به عنوان یکی از مهم‌ترین راه حل‌های گذار از کشاورزی سنتی به کشاورزی نوین بدانند. گلخانه ها آینده کشاورزی نوین در ایران هستند. دیگر این امکان وجود ندارد که در دشت‌های پر از فروچاله و خشک هندوانه و سیب زمینی کشت کنیم.
به زودی منابع آبی و خاک‌های ایران چنان وضعی پیدا خواهند کرد که احتمالا کشاورزی در بسیاری از نقاط ایران ممنوع بشود و تنها اجازه احداث گلخانه به مردم محلی داده شود. گلخانه‌ها با دارا بودن مزیت‌ها و مزایایی بسیار نسبت به کشت های خاکی کاندید اصلی جایگزینی این روش کشاورزی هستند.
گفته می‌شود برای کشت یک کیلو سبزی و صیفی در محیط باز به ۶۵۰ لیتر آب نیاز است و برای کشت گلخانه‌ای یک کیلو سبزی و صیفی تنها ۴۵ لیتر آب نیاز است. این چیزی است تکلیف ما را مشخص خواهد کرد. در ادامه به شرح برخی از مهم‌ترین مزایای کشت گلخانه ای خواهیم پرداخت.
7 مزیت کشت گلخانه ای در ایران
در این بخش قصد داریم مزایای کشت گلخانه ای را به قرار زیر است شرح بدهیم:
- کنترل عامل های محیطی
- افزایش بهره‌وری مصرف آب
- افزایش بهره‌وری استفاده از نهاده‌های کشاورزی
- افزایش بازدهی و عملکرد کشاورزی
- کشت محصول در تمام طول سال
- ایجاد اشتغال
- کسب درآمد بیشتر در طول سال برای کشاورزان
۱. کنترل عامل های محیطی
یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش بهره‌وری در زمین‌های کشاورزی آفات، بیماری‌ها، سرما، گرما و یا بادهای شدید می‌باشد. گاهی تمام محصول و گاهی نیمی از آن در اثر هجوم ملخ‌ها یا بیماری‌ها از بین می‌رود و تقریبا هیچ کاری هم برای نجات محصول نمی‌توان انجام داد. بسیار پیش آمده که سرمای شدید در غرب و شمال غرب و شرق کشور تمام محصول را نابود کند.
همچنین موج آفات و بیماری‌ها در قسمت‌های شمالی و جنوبی رمق را از جان مزارع گرفته است و آن‌ها را بی بار و بر کرده است. گلخانه‌ها می‌توانند بخش قابل توجهی از این مشکلات را حل کنند و منجر به افزایش بازدهی مزارع شوند. گلخانه‌ها می‌توانند منجر به افزایش قابل توجه کیفیت محصول نهایی شده و آن را تا گرید صادراتی بالا ببرند.
البته این طور نیست که گلخانه ها بتوانند صد در صد عوامل و مشکلات محیطی را حل کنند. قطعا گلخانه ها نیز آفات خاص خود را دارند، اما به جرات می‌توان گفت به بخش بزرگی از مشکلات محیطی با کشت گلخانه ای از بین می‌رود.
۲. افزایش بهره‌وری مصرف آب
گفته می‌شود گلخانه ها با درصد بسیار بالایی در اروپا گسترش پیدا کرده‌اند تا بتوانند مشکلات بزرگی همچون کم بود بهره‌وری و کم بودن فصا و البته افزایش تولید را حل کنند. در واقع هر منطقه جغرافیایی مشکلات خاص خود را دارد و ایران نیز مشکل بزرگی به نام کمبود شدید آب دارد. کمبود مسئله‌ای حیاتی و مهم برای ایران است به طوریکه بزرگترین شهرها و کلانشهرهای ایران هم در خطر قطع آب هستند.
مطالعات نشان می‌دهد آب مورد نیاز برای کشت سبزیجات و صیفی جات و گیاهانی همانند خیار و گوجه در گلخانه حدود یک دهم آب مورد نیاز کشت این محصولات در زمین است. همان‌طور که گفتیم به طور کلی آب مورد نیاز برای کشت هر کیلو سبزی و صیفی در خاک 700 لیتر و برای کشت در گلخانه 50 لیتر است.
در واقع گلخانه‌ها با ساختار خاص خود منجر به گیرافتادن آب در فضای گلخانه و عدم تبخیر آن می‌شوند. فرض کنید بتوان عمده غذای انسان و دام‌ها را در فضای گلخانه‌ای مدرن چند طبقه‌ای پرورش داد و دیگر این حجم از آب شرب در فرایندهای سنتی کشاورزی از بین نرود. گفته می‌شود 80 تا 90 درصد از آب شرب استان‌های ایران در کشاورزی مصرف می‌شود.
۳. افزایش بهره‌وری استفاده از نهاده‌های کشاورزی
نهاده‌های کشاورزی همچون بذرها، کود گلخانه ای و سموم همواره پر هزینه هستند و فرایندهای سنتی کشت و زارعت می‌توانند منجر به هدر رفت بخش قابل توجهی از این نهاده‌ها بشوند. در واقع ما هر چقدر هم تلاش بکنیم نمی‌توانیم بیش از یک مقداری از زمین خیار برداشت کنیم و زمین کشش محدودی دارد و نهاده‌های مصرفی ما هم تا حدی مصرف خواهند شد.
اما در مورد کشت گلخانه‌ای این طور نیست، کشت گلخانه‌ای ظرفیت بسیار بالایی برای برداشت محصولات را ایجاد می‌کند و حتی با تسهیل برداشت محصولات می‌تواند سرعت را نیز بسیار افزایش دهد. هر هکتار زمین خیار شاید حدود 20 تن بار خیار بدهد و هر هکتار خیار گلخانه ای شاید بتواند تا ۲۰۰ تن بار خیار بدهد.
۴. افزایش بازدهی و عملکرد کشاورزی
کشت گلخانه‌ای می‌تواند بازدهی کشاورزی در واحد هکتار را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد. در برخی از مواقع می‌توان با کشت‌های چند طبقه و مدرن تا ده ها برابر کشت در زمین محصولات کشاورزی را پرورش داد. این مسئله موضوعی نیست که در قالب حرف و تئوری بیان شود و سال‌هاست که کشاورزان گلخانه دار در جهان بازدهی های بسیار بالایی را از مزارع خود بدست می‌آورند.
۵. کشت محصول در تمام طول سال
شاید اهوازی‌ها و شمالی‌ها بتوانند در شرایطی خاص دو بار در سال کشت محصول را انجام بدهند اما یقینا کیفیت مطلوبی را بدست نخواهند آورد و دیگر مناطق ایران قطعا نمی‌توانند چنین کاری را انجام بدهند. اما گلخانه‌ها به راحتی می‌توانند دو بار در سال کشت کنند و سود قابل توجهی را به دست بیاورند.
در زمستان هیچ گیاهی جز زعفران و گیاهان گلخانه‌ای در زمینه نمی‌رویند و اگر شما بتوانید در زمستان فعال باشید و کشت و کار داشته باشید قطعا نقطه تمایز بسیار خوبی را برای افزایش درآمد خود ایجاد خواهید کرد.
۶. ایجاد اشتغال
نواحی اطراف ایران شامل کشورهای عربی و کشورهای شرقی در موضوع مواد غذایی وابسته به واردات گسترده از دیگر کشورها هستند و چرا ما نتوانیم محصولات کشاورزی با کیفیت ایرانی را به اروپا و خاورمیانه صادر کنیم. همان‌طور که گفتیم یکی ازمزایای کشت گلخانه ای افزایش بازدهی کشاورزی است و با افزایش تولید و بازدهی می‌توان اقدام به تامین امنیت غذایی داخل کشور نمود و در ادامه وارد بازارهای صادراتی شد.
در واقع گسترش کشت‌های گلخانه ای منجر به کاهش واردات، افزایش صادرات و افزایش ارزآوری و اشتغال و رفاه در کشور می‌شود. امنیت غذایی ایران نیز همواره جزیی از آرزوها و اهداف حاکمان این سرزمین بوده است و به نظر می‌رسد توسعه کشاورزی گلخانه ای می‌تواند گامی بلند در این راستا باشد.