ساخت سدیم نیترات موضوعی است که همانند ساخت دیگر مواد شیمیایی می‌تواند با چندین روش صورت بگیرد. در واقع تمام روش‌ها ماده‌ای یکسان و با خلوص بالا می‌توانند تولید کنند اما این موضوع بسیار مهم خواهد بود که سدیم نیترات را به صورت خالص، با کیفیت بالا و ارزان تولید کنیم که این بستگی به سطح دسترسی‌های ما دارد.
به طور مثال خود ما در سرو شیمی به واسطه سهمیه اسید نیتریک که به تولیدکنندگان داده می‌شود می‌تواند اسید با قیمت پتروشیمی را خریداری کنیم و اقدام به تولید سدیم نیترات بکنیم. اما در مورد سدیم هیدروکسید یا آمونیوم نیترات چنین مزیتی را نداریم و نمی‌توانیم ماده نهایی با کیفیت و ارزان را تولید کنیم.
سدیم نیترات سرو شیمی
نحوه ساخت سدیم نیترات
برای ساخت سدیم نیترات که به نحوی جایگزین پتاسیم نیترات نیز شناخته می‌شود روش‌های متعددی وجود دارد و سه مورد از مهم‌ترین و اصلی‌ترین روش‌های تولید سدیم نیترات به شرح زیر است:
- روش آمونیوم نیترات و هیدروکسید سدیم
- روش نیترات آمونیوم و جوش شیرین
- روش اسید نیتریک و کربنات سدیم
روش اول: آمونیوم نیترات و هیدروکسید سدیم
در این روش نیترات سدیم به وسیله ترکیب دو ماده آمونیوم نیترات و هیدروکسید سدیم با ضریب ۲ به ۱ انجام می‌شود. اگر ۸۰ گرم آمونیوم نیترات استفاده کنیم باید ۴۰ گرم هیدروکسید سدیم نیز به آن اضافه کنیم و واکنش با افزودن ۳۰ میلی‌لیتر آب شروع خواهد شد و به سرعت آمونیاک و نیترات سدیم تولید می‌شود.
NH4NO3 + NaOH → NaNO3 + NH3 + H2O
روش دوم: نیترات آمونیوم و جوش شیرین (بی کربنات سدیم)
این روش نیز می‌تواند برای ساخت سدیم نیترات مورد استفاده قرار بگیرد اما مانند روش اول در صنعت و تجارت چندان استفاده نمی‌شود. در این روش ۸۰ گرم نیترات آمونیوم را در ۱۵۰ گرم آب حل می‌کنیم تا یک محلول حاصل شود و محلول را بلافاصله با ۸۴ گرم بیکربنات سدیم مخلوط می‌کنیم.
پس از تشکیل محلول باید آن را بجوشانیم تا حجم آن به کمتر از ۱۰۰ میلی‌لیتر برسد و بیکربنات آمونیوم تشکیل شده تجزیه شود و با آزاد کردن آمونیاک نینرات سدیم در مخلوط نهایی باقی بماند. بهتر است این فرایند را در فضای باز انجام دهید تا آمونیاک آزاد شده باعث مشکل نشود.
NH4NO3 + NaHCO3 → NaNO3 + NH4HCO3
روش سوم: اسید نیتریک و بیکربنات سدیم و یا کربنات سدیم
این روش محبوب بنده برای تولید سدیم نیرات است که خودمان نیز استفاده می‌کنیم تا بتوانیم سدیم نیترات خالص و خوبی را تولید کنیم. در این روش و همان‌طور که مشاهده می‌کنید اسید نیتریک را با کربنات سدیم واکنش می‌دهیم تا کربنیک اسید و سدیم نیترات تولید شود و در ادامه کربنیک اسید به کربن دی اکسید و آب تبدیل می‌شود.
Na2CO3 + 2 HNO3 → 2 NaNO3 + H2CO3 → 2NaNO3 +CO2 + H2O
تزریق آنتی کیک به سدیم نیترات
سدیم نیترات ماده‌ای به شدت جاذب است و رطوبت محیط را سریعا جذب می‌کند و کلوخه می‌شود و برای همین نیز در فرایند تولید سدیم نیترات ماده‌ای به نام آنتی کیک را به آن اضافه می‌کنند که منجر به کاهش کلوخه شدن و پایداری سدیم نیترات می‌شود. البته اضافه کردن آنتی کیک به سدیم نیترات منجر به کاهش نسبی درصد خلوص می‌شود و در برخی از صنایع بهتر است آنتی کیک افزوده نشود.
برخی از مشتریان ما در صنایع غذایی ترجیح می‌دهند که برای سدیم نیترات آنتی کیک افزوده نشود و ماده‌ای با خلوص بالا را برای محصولات خود استفاده کنند. سرو شیمی آماده تولید محصول سفارشی متناسب با نیاز مشتریان خود می‌باشد.