بمب دودزا هایی که در فروشگاه‌ها فروخته می‌شوند به طور معمول دارای موادی مانند پتاسیم نیترات، آمونیوم نیترات، پتاسیم کلرات (اکسنده)، شکر (سوخت)، جوش شیرین (کنترل کننده واکنش) و یک رنگ پودر شده شیمیایی برای تولید دودهای رنگی هستند. به طور معمول ساخت دودزا در کارخانجات صنایع شیمیایی اتفاق می‌افتد.
هنگامی که این دودزا سوزانده می‌شوند بخار سفید رنگی تولید می‌کنند و گرمای حاصل از واکنش بین ماده اکسنده و سوخت منجر به تبخیر پودر رنگ می‌شود و ما در نهایت شاهد یک بمب دودزای رنگی خواهیم بود.
اما ما امروز و در اینجا قصد ساخت بمب دودزا را به این شکل نداریم. امروز می‌خواهیم با همدیگر یک بمب دودزای ایمن و بدون خطر با پتاسیم نیترات بسازیم و از آن لذت ببریم.
مواد لازم برای ساخت بمب دودزا رنگی
- شکر
- پتاسیم نیترات
- تابه آشپزخانه ( ترجیحا نچسب )
- فویل آلومینیومی حرارتی یا لوله دستمال توالت
- جوش شیرین
- رنگ آلی یا رنگ غذا (اختیاری)
- فیتیله آتش زا (اختیاری)
برای خرید پتاسیم نیترات آزمایشگاهی می‌توانید با ما تماس بگیرید.
نحوه ساخت دودزا
گام اول: مخلوط کردن مواد (پتاسیم نیترات و شکر)
در این مرحله باید پتاسیم نیترات و شکر را در تابه مخلوط کنید. شما باید به ازای هر 5 واحد پتاسیم نیترات 3 واحد شکر اضافه کنید. دقت کنید که اگر این دو ماده را با نسبت‌های مساوی مخلوط کنید بمب دودزای شما به کندی می‌سوزد و روشن کردن آن سخت‌تر خواهد شد. (120 گرم پتاسیم نیترات و 80 گرم شکر برای یک بمب دودزای نسبتا بزرگ کافی است)
گام دوم: ساخت مخلوط کاراملی
تابه را روی کم‌ترین حرارت ممکن بگذارید و به آرامی مخلوط را هم بزنید(به آرامی تفت بدهید). اگر در حال هم زدن متوجه شدید که دانه‌های شکر در امتداد هم زدن شما در حال ذوب شدن هستند ابتدا تابه را از روی حرارت برداشته و حرارت را کمتر کنید و دوباره به کار خود ادامه دهید.
گام سوم
به آرامی هم بزنید تا مواد به رنگ قهوه‌ای(رنگ کره بادام زمینی) و به حالت کاراملی دربیایند. این فرایند حدود 10 دقیقه طول خواهید کشید. دقت کنید که وقتی مخلوط به رنگ قهوه‌ای و یا همان کره بادام زمینی درآمد زیر تابه را خاموش کرده و کار را متوقف کنید. اگر حرارت دادن را ادامه بدهید مخلوط به رنگ شکلاتی درمی‌آیند و می‌سوزند.
تغییر رنگ مخلوط از سفید به رنگ قهوه‌ای روشن(کره بادام زمینی) و از قهوه‌ای روشن به قهوه‌ای تیره (سوخته) به سرعت و در چند ثانیه اتفاق می‌افتد. پس در حین ساخت بمب دودزا حواستان به کارتان باشد.
گام چهارم: اضافه کردن جوش شیرین
در این مرحله باید یک قاشق چایخوری جوش شیرین به مخلوط اضافه کنید و آن را هم بزنید. جوش شیرین در این جا وظیفه کاهش سرعت انفجار و کنترل واکنش را بر عهده دارد. اگر جوش شیرین را به واکنش اضافه نکنیم در ابتدای روشن کردن بمب دودزا شاهد یک انفجار خواهیم بود و در ادامه نیز دود خوب و پیوسته‌ای نخواهیم داشت.
گام پنجم: ساخت بمب دودزای رنگی
در گام پنجم اگر قصد ساخت بمب دودزای رنگی را دارید باید 4 قاشق بزرگ رنگ آلی پودر شده ( مورد استفاده در صنایع دستی ) را به مخلوط اولیه اضافه کنید و هم بزنید. همچنین می‌توانید از رنگ‌های غذایی معمولی موجود در بازار نیز استفاده کنید. البته استفاده از این رنگ‌ها چندان معمول نیست و ممکن است دودزای رنگی خوبی از کار درنیاید.
رنگ‌های آبی و نارنجی می‌توانند جلوه‌ی زیبایی و دودهای رنگی بهتری را تولید کنند.
گام ششم: ریختن مواد به داخل قالب
مایع مخلوط اولیه را بر روی یک تکه فویل حرارتی بریزید و آن را به هر شکلی که می‌خواهید دربیاورید. شما می‌توانید مقدار کمتری از ماده را روی فویل‌های جداگانه بریزید و بمب‌های دودزای کوچک بسازید. دقت کنید که شکل و اندازه بمب روی سوختن آن تاثیرگذار است.
همچنین می‌توانید برای ساخت بمب دودزای خود از یک لوله دستمال توالت استفاده کنید. انتهای لوله را با چسب یا یک تکه کارتن ببندید و مواد را داخل لوله بریزید. (مخلوط بسیار داغ است).
گام هفتم: کار گذاشتن فیتیله
اگر قصد استفاده از فیتیله آتش‌زا را دارید باید پس از ریختن مخلوط قهوه‌ای رنگ به داخل قالب، فیتیله را درون آن کار بگذارید. شما باید سر فیتیله را به یک سمت خم کنید و اطراف آن را با چسب و یا فویل آلومینیومی جوری بپوشانید که تنها یک سوراخ برای خارج شدن دود از بمب دودزا باقی بماند.
شما می‌توانید برای بهتر سوختن فیتیله و روشن شدن بمب دودزا پس از ریختن مخلوط به داخل قالب با یک چیز پلاستیکی که شبیه فیتیله باشد(مثل یک میخ) جای آن را روی قالب باز کنید و پس از اینکه محلوط کمی سرد و سفت شد آن چیز پلاستیکی را بیرون بیاورید و همراه با فیتیله مقداری از مخلوط شکر و پتاسیم نیترات(سفید رنگ) را نیز در در کنار فیتیله بمب دودزا کار بگذارید.
همچنین می‌توانید مقداری از پودر اولیه که آن را مخلوط کردید و شامل شکر و پتاسیم نیترات است را لای یک تکه دستمال کاغذی ببیچید و آن را به شکل یک فیتیله دربیاورید و درون بمب کار بگذارید. با روشن کردن دستمال کاغذی و پس از چند ثانیه آتش به بمب دودزا می‌رسد و آن را شعله‌ور می‌سازد.
گام هشتم
در نهایت باید اجازه دهید مخلوط بمب دود خنک شود و سپس به خارج از خانه و به یک محیط باز بروید و بمب دودزای خود را روشن کنید. اگر بمب دودزای خود را در پشت‌بام روشن می‌کنید زیر آن یک تکه سنگ یا هر چیزی حائل دیگر را قرار دهید تا ایزوگام خانه آسیب نبیند.
در ضمن دقت کنید که اگر قرار نیست بلافاصله تابه خود را تمیز کنید مقداری آب داغ روی آن بریزید تا شکر باقی‌مانده در ظرف در آن حل شود. در غیر این صورت تمیز کردن ظرف سخت خواهد بود. همچنین در صورت تمیز نکردن ظرف شاهد بمب‌های کوچک دودزا بر روی تابه خواهید بود.
نحوه استفاده از بمب دودزا
ماده‌ی جامد دودزا قابلیت اشتعال دارد و می‌توانید مستقیما آن را روشن کنید. شما می‌توانید برای ایمنی بیشتر بمب دود خود را با فندک دسته بلند روشن کنید.
آن را در مکانی با تهویه مناسب و سطحی که آتش نمی‌گیرد روشن کنید. همچنین شما می‌توانید برای بمب دود خود یک فیتیله بگذارید تا بمب دودزای حرفه‌ای تری داشته باشید.
کاربرد های بمب دودزا
از بمب‌های دودزا استفاده‌های فراوانی می‌شود. بمب‌های دودزا در میادین جنگی و ماموریت‌های پلیس نقش مهمی را ایفا می‌کنند. همچنین از این بمب‌ها در فعالیت‌های هنری مانند عکاسی استفاده می‌شود و تصاویری به غایت زیبا خلق می‌شوند. استفاده از بمب دودزا از سرگرمی‌ها و مراسم‌ها نیز تا حدودی در ایران رواج دارد.
سلب مسئولیت
این محتوا در سرو شیمی به منظور اهداف آموزشی تهیه شده است و استفاده از بمب‌های دودزا را به منظور هرگونه اهداف مخرب و ناامن و غیر قانونی را رد می‌کنیم.
لطفا در حین استفاده از مواد شیمیایی و آتش بازی جوانب احتیاط را رعایت کرده و از رفتارهای هیجانی و غیر منطقی پرهیز کنید.
منابع
و تجربه شخصی ساخت بمب دودزا
واقعا از تمام سایت های دیگه بهتر بود. دمتون گرم
ممون از همراهي شما سپهر جان
سلام نگفتید چه مقدار جوش شرین‌بزاریم و اینکه شکر همین طوری بزاریم یا پودرش کنیم
سلام یوسف جان
شکر نیازی نیست پودر بشه چون قراره وقتی با پتاسیم نیترات هم میخوره تبدیل به یه ماده کاراملی بشه.
جوش شیرین هم یه بحث به اصطلاح مستحبی هست و خیلی داکیومنت درست و حسابی نیست که چقدر استفاده کنیم و به نظر میرسه یک قاشق غذا خوری کافی باشه و یا حتی اگه استفاده نکنی هم مشکلی نداره. (من خودم استفاده نکردم)
سلام وقت بخیر با این روش میشه واقعا دود رنگی درست کرد؟
یه راهنمایی میخوام چطور میشه این دود رو در مقدار زیاد درست کرد و داخل کپسول آتش نشانی ریخت؟
دمت گرم مهندس
خدا قوت روان،آسان و البته هشدارهای لازم را دادید،درست مثل سازنده چاقویی که روزانه از آن چاقو در آشپزخانه استفاده میشه و اگه جاهلی در چاقو کشی استفاده کنه،نباید یقه سازنده رو گرفت،ولی به هر حال شما احتیاط کردید و احتیاط های لازم را گوشزد نمودید،
دستمریزاد.
ممنون از همراهی شما دانیال جان
امیدواریم همه سالم و سلامت باشن
با سلام و با تشکر از سایت خوبتون
می خواستم بدونم ذوب کردن پتاسیم نیترات گاز سمی آزاد می کنه یا نه.
سلام
ممنون از اینکه همراهمون هستید
نه، ذوب کردن پتاسیم نیترات گاز سمی آزاد نمیکنه و مشکلی نداره.
سلام مگه نگفتین بدون پتاسیم تو مواد لازم که باز آوردین اگ راهی هست بدون پتاسیم پیشنهاد بدین من هرچقدر دنبال پتاسیم گشتم پیدا نکردم
سلام
اگر جایی گفته شده بدون پتاسیم میشه درست کرد اشتباه هست، چک می‌کنم و اگر لازم بود اصلاح میشه
برای درست کردن بمب دودزا به پتاسیم نیترات نیاز داریم
چطور باید دودزا رنگی بسازم؟
سلام احسان جان
تو آپدیت بعدی مقاله توضیخ بیشتری در این مورد میدم
پتاسیم از کجا گیر بیاریم اگرم باشه احتمالا قیمتش فراوان زیاده
سلام محمد
همون‌طور که تو سایت هم هست یکی از محصولات ما همین پتاسیم نیترات هست که میتونی خریداری کنی.
در مورد قیمت پتاسیم نیترات هم بله، اخیرا قیمت پتاسیم نیترات آزمایشگاهی افزایش قابل توجهی داشته.
سلام بعد درست کردن بمب دودزا از ماهیتابه دوباره میشه استفاده کرد؟
به منظور شیمیایی بودن ترکیب میگم
سلام
بله مشکلی نداره
ماده شیمیایی سمی تولید نمیشه
فقط خوب بشورید ماهی تابه رو
سلام به هیچ عنوان رنگی نمیشه و با مخلوط کردن هر رنگی یا دود سیاه میشه یا خاموش میشه دودزا
در مخلوط کردن رنگ یه سری جزئیات وجود داره که باید رعایت کنید. نوع رنگ و پایه اون اهمیت بالایی داره
بله درسته
ممنون از شما
بی زحمت روش استفاده از رنگ و نوع رنگی که استفاده می‌کنید رو بنویسید تا بتونیم دستورالعملتون رو اصلاح کنیم.
سلام خیلی مطالب خوب بود
پتاسیم سرطانی است یانه
سلام
ممنون از همراهي شما
نه پتاسيم نيترات سرطان زا نيست و مشكل خاصي نداره. در واقع يكي از كابردهاي مهم پتاسيم نيترات استفاده به عنوان كود كشاورزي هست.
سلام
خسته نباشید
ببخشید میشه بدون جوش شیرین درست کرد؟
سلام امیرحسین جان
سلامت باشی
بله میشه
ما تو تست با و بدون جوش شیرین درست کردیم و مشکلی پیش نیومد.
سلام
خسته نباشید
ببخشید میشه بدون جوش شیرین درست کرد
سلام
ممنون از پاسخ‌گویی تون
میشه از رنگ دیگه جز رنگ آلی استفاده کرد؟(مثلاً رنگ مایع)
سلام
ممنون از پاسخ‌گویی تون
میشه از رنگ دیگه ای غیر از رنگ آلی یا کلاً از مواد دیگه ای استفاده کرد؟
سلام مجدد امیرحسین جان
صادقانه من خودم فرصت نکردم بمب دودزای رنگی رو تست کنم و بسازم اما وقتی مقالات و رفرنس‌ها رو نگاه کردم متوجه شدم رنگ مورد استفاده باید پودری باشه و نمیشه مایع یا مبتنی بر آب باشه.
“powdered organic dye (such as synthetic indigo or an aniline-based dye, found in some craft & hobby shops; not common water-based dye)”
سلام
خسته نباشید
میشه از رنگ های دیگه(جز رنگ های آلی) یا اصلاً مواد دیگه برای دودزای رنگی استفاده کرد؟