کود آلی چیست؟ مزایا، انواع و روش استفاده در کشاورزی

در دورانی که سلامت خاک و کیفیت محصولات کشاورزی اهمیت حیاتی دارد، کود آلی به‌عنوان راه‌حلی هوشمندانه برای تغذیه طبیعی گیاهان مطرح شده است. این کودها با پایه‌ای کاملاً طبیعی، نه‌تنها خاک را زنده نگه می‌دارند، بلکه عملکرد محصولات را نیز به‌طور پایدار افزایش می‌دهند.

در این مقاله، همه‌چیز را درباره کود آلی خواهید دانست: از انواع و مزایا تا کاربرد عملی در کشاورزی ایران. اگر به دنبال روشی سالم، مؤثر و سازگار با محیط زیست برای تغذیه گیاهان هستید، این راهنمای جامع برای شما نوشته شده است.

کود آلی چیست؟

کود آلی به هر نوع ماده‌ای گفته می‌شود که از منابع طبیعی (گیاهی، حیوانی یا زیستی) تهیه شده و وظیفه‌ی آن تقویت خاک و تغذیه گیاهان به روشی سالم، پایدار و بلندمدت است. برخلاف کودهای شیمیایی که سریع جذب گیاه می‌شوند اما در طول زمان به خاک آسیب می‌زنند، کودهای آلی با ورود به خاک، ابتدا توسط میکروارگانیسم‌ها تجزیه می‌شوند و سپس عناصر غذایی را به‌تدریج در اختیار گیاه قرار می‌دهند. این فرآیند نه‌تنها به تغذیه گیاه کمک می‌کند، بلکه ساختار و کیفیت خاک را نیز بهبود می‌دهد.

ترکیبات اصلی کود آلی:

کودهای آلی معمولاً حاوی ترکیبات زیر هستند:

• مواد آلی قابل تجزیه (کربن‌دار) که به عنوان منبع انرژی برای موجودات زنده خاک عمل می‌کنند.

• عناصر غذایی گیاه شامل:

  • نیتروژن (N): برای رشد برگ و ساقه

  • فسفر (P): برای ریشه‌زایی و گل‌دهی

  • پتاسیم (K): برای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌ها

• ریز مغذی‌ها مانند آهن، منگنز، روی و مس

منابع و انواع کود آلی

کودهای آلی بسته به منبع تولید، به چند دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند:

چرا کشاورزان باید از کود آلی استفاده کنند؟

کشاورزانی که از کود آلی استفاده می‌کنند، زمین زراعی خود را برای سال‌های آینده تقویت می‌کنند. برخلاف کودهای شیمیایی که ممکن است خاک را فرسوده و اسیدی کنند، کودهای آلی باعث می‌شوند خاک زنده بماند و ظرفیت نگه‌داری آب و عناصر غذایی در آن افزایش یابد.

مزایای کلیدی کود آلی برای کشاورزان:

• افزایش تدریجی حاصلخیزی خاک

•  بهبود تهویه و ساختار خاک

•  کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی

•  رشد طبیعی‌تر و سالم‌تر گیاهان

• کاهش هزینه‌های بلندمدت کشاورزی

انواع کود آلی و مزایای استفاده از آن در کشاورزی

استفاده از کودهای آلی در کشاورزی نه‌تنها یک انتخاب هوشمندانه، بلکه یک ضرورت برای حفظ پایداری خاک و سلامت محصولات است. کودهای آلی با منشأ طبیعی، در مقایسه با کودهای شیمیایی، مزایای فراوانی دارند که هم در کوتاه‌مدت بر کیفیت محصول اثر می‌گذارد و هم در بلندمدت ساختار و حاصلخیزی خاک را تقویت می‌کند.

۱. انواع کود آلی

کودهای آلی به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها، منابع و کاربردهای خاص خود را دارند:

الف) کودهای حیوانی (Animal Manure)

• منابع: فضولات حیوانات مزرعه‌ای مانند گاو، گوسفند،  کود مرغ، اسب و غیره.

• ترکیب: شامل نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K)، کربن آلی و مواد آلی آبدوست.

• ویژگی‌ها:

  • دارای ترکیبات کربنی است که باعث بهبود ساختار فیزیکی خاک (افزایش تخلخل و تهویه خاک) می‌شود.

  • افزایش فعالیت میکروبی خاک که به تجزیه مواد آلی و آزادسازی تدریجی عناصر غذایی کمک می‌کند.

  • به دلیل داشتن نیتروژن و فسفر، باعث رشد بهتر گیاه می‌شود، اما باید قبل از استفاده کاملاً پوسیده شده باشد تا از انتقال بیماری جلوگیری شود.

• معایب احتمالی: در صورت استفاده ناپایدار ممکن است بوی نامطبوع و انتشار گازهای گلخانه‌ای را افزایش دهد.

ب) ورمی‌کمپوست (Vermicompost)

• منبع: فضولات حیوانی و گیاهی که توسط کرم‌های خاکی (خصوصاً گونه Eisenia fetida) تجزیه شده‌اند.

• ترکیب: سرشار از میکروارگانیسم‌های مفید، آنزیم‌ها، هورمون‌های رشد طبیعی و عناصر غذایی به صورت قابل جذب.

• ویژگی‌ها:

  • جذب سریع و بهینه عناصر غذایی توسط گیاهان به دلیل فرم قابل دسترس مواد.

  • بهبود بافت خاک، افزایش ظرفیت نگهداری آب و تهویه بهتر خاک.

  • افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری‌ها و استرس‌های محیطی.

• مزیت ویژه: کاملاً ارگانیک و مناسب کشاورزی پایدار و ارگانیک.

ج) کمپوست گیاهی (Plant-Based Compost)

• منابع: بقایای گیاهی، برگ‌ها، ضایعات کشاورزی، پسماندهای شهری گیاهی.

• ویژگی‌ها:

  • منبع عالی مواد آلی و بهبود دهنده قوی ساختار خاک.

  • افزایش ظرفیت خاک برای نگهداشت آب و عناصر غذایی.

  • کاهش فرسایش خاک و بهبود تهویه ریشه‌ها.

  • کاهش میزان استفاده از کودهای شیمیایی و حفظ محیط زیست.

• کاربرد: مناسب برای باغ‌ها، زراعت و تولید سبزیجات به ویژه در زمین‌های فقیر از نظر مواد آلی.

د) کود سبز (Green Manure)

• منابع: گیاهانی مانند شبدر، ماشک، لوبیا و … که به عنوان کود در خاک کاشته شده و پیش از گل‌دهی به خاک بازگردانده می‌شوند.

• ویژگی‌ها:

  • تثبیت نیتروژن هوا توسط باکتری‌های ریزوبیوم مرتبط با ریشه گیاه.

  • افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختار آن.

  • کاهش فرسایش خاک و افزایش فعالیت میکروبی.

• نکته: استفاده از کود سبز یکی از بهترین روش‌های افزایش باروری خاک به صورت طبیعی است.

ه) پسماندهای آلی فرآوری شده (Processed Organic Waste)

• منابع: تفاله چای، تفاله نیشکر، کود مرغی خشک‌شده صنعتی، کمپوست زباله‌های شهری فرآوری شده.

• ویژگی‌ها:

  • حاوی مواد غذایی متنوع و قابل کنترل برای تغذیه گیاه.

  • عاری از بیماری‌ها، علف‌های هرز و سموم مضر به دلیل فرآوری صنعتی.

  • مناسب برای کشاورزی مدرن و گلخانه‌ای.

• مزیت: امکان استفاده گسترده و مدیریت شده در برنامه‌های کودی تخصصی.

۲. مزایای استفاده از کود آلی در کشاورزی

۱. تقویت ساختار فیزیکی خاک

کودهای آلی با افزودن مواد آلی به خاک، باعث افزایش تخلخل، بهبود تهویه و افزایش ظرفیت نگهداری آب می‌شوند. این مسئله رشد بهتر ریشه‌ها را تسهیل کرده و از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند.

۲. افزایش فعالیت میکروبی خاک

کودهای آلی بستر مناسبی برای رشد و فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها هستند. این میکروب‌ها در تجزیه مواد آلی، تثبیت نیتروژن و آزادسازی عناصر غذایی نقش کلیدی دارند.

۳. آزادسازی تدریجی عناصر غذایی

بر خلاف کودهای شیمیایی که اغلب منجر به جذب سریع و ناپایدار مواد غذایی می‌شوند، کودهای آلی مواد مغذی را به صورت تدریجی و مستمر آزاد می‌کنند که باعث تغذیه مداوم و پایدار گیاه می‌شود و از شستشوی عناصر در خاک جلوگیری می‌کند.

۴. کاهش خطر سوختگی گیاه و آلودگی محیط زیست

کودهای شیمیایی با افزایش غلظت یون‌ها می‌توانند به ریشه‌ها آسیب برسانند؛ اما کودهای آلی به دلیل آزادسازی آهسته مواد، ریسک سوختگی را کاهش داده و آلودگی منابع آب و خاک را به حداقل می‌رسانند.

۵. بهبود کیفیت محصولات کشاورزی

مطالعات متعدد نشان داده‌اند محصولاتی که با کود آلی تغذیه شده‌اند از نظر ارزش غذایی، طعم، ماندگاری و ظاهر بهتر بوده و حتی می‌توانند مقاومت بیشتری به آفات و بیماری‌ها داشته باشند.

۶. پایداری کشاورزی و حفظ محیط زیست

استفاده از کودهای آلی موجب حفظ تنوع زیستی خاک، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود چرخه طبیعی مواد غذایی در اکوسیستم کشاورزی می‌شود.

۷. کاهش هزینه‌های بلندمدت

اگرچه کودهای آلی در کوتاه‌مدت ممکن است هزینه بیشتری داشته باشند، اما با بهبود کیفیت خاک و کاهش نیاز به کودهای شیمیایی و آفت‌کش‌ها، هزینه‌های کلی کشاورزی در بلندمدت کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.

۳. نکات کلیدی برای استفاده بهینه از کود آلی

• پوسیدگی کامل: کودهای حیوانی و گیاهی باید به طور کامل پوسیده شوند تا بیماری‌ها، بذر علف‌های هرز و مشکلات ناشی از آمونیاک آزاد شده کاهش یابد.

• توزیع یکنواخت: کود آلی باید به صورت یکنواخت در سطح خاک یا در عمق مشخص پخش شود تا جذب بهتر توسط ریشه صورت گیرد.

• ترکیب با کودهای شیمیایی: در برخی موارد ترکیب هوشمندانه کود آلی با کودهای شیمیایی باعث بهبود عملکرد کشاورزی می‌شود (کود دهی ترکیبی).

• زمان‌بندی مناسب: بهترین زمان مصرف کود آلی پیش از کاشت یا در مراحل اولیه رشد گیاه است تا جذب بهینه صورت گیرد.

تفاوت کود آلی و شیمیایی؛ کدام برای گیاهان بهتر است؟

کود آلی و کود شیمیایی دو منبع اصلی تأمین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان در کشاورزی هستند که هرکدام ویژگی‌ها و تأثیرات متفاوتی بر خاک و محصول دارند. کود آلی معمولاً از منابع طبیعی مانند بقایای گیاهی، فضولات حیوانی و فرآورده‌های میکروبی تولید می‌شود. این کودها حاوی مواد آلی و عناصر غذایی به صورت تدریجی آزادشونده هستند که به مرور زمان بهبود ساختار خاک، افزایش تهویه، نگهداری بهتر آب و تقویت فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک را به همراه دارد. به همین دلیل استفاده مداوم از کود آلی موجب افزایش حاصلخیزی خاک، بهبود سلامت آن و افزایش کیفیت محصول نهایی می‌شود.

از سوی دیگر، کودهای شیمیایی شامل ترکیبات معدنی خالص یا سنتزی هستند که مواد مغذی اصلی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم را به سرعت در دسترس گیاه قرار می‌دهند. این کودها برای رفع سریع نیازهای تغذیه‌ای گیاه به ویژه در مراحل حساس رشد و توسعه بسیار کاربردی‌اند. اما مصرف بیش از حد یا نادرست کودهای شیمیایی می‌تواند باعث آسیب به ریشه گیاه، کاهش فعالیت میکروبی خاک، کاهش ظرفیت نگهداری آب و آلودگی محیط زیست شود.

از منظر زیست‌محیطی، کود آلی نقش کلیدی در حفظ تنوع زیستی خاک، کاهش آلودگی منابع آب و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد، در حالی که کودهای شیمیایی اگر به درستی و با دقت استفاده نشوند، ممکن است باعث آلودگی آب‌های زیرزمینی و سطحی شده و به افزایش گازهای گلخانه‌ای مانند نیتروز اکساید منجر شوند.

از لحاظ اقتصادی و عملیاتی، کودهای شیمیایی به دلیل سهولت حمل، نگهداری و اثر سریع، گزینه مناسبی برای کشاورزان در مقیاس‌های بزرگ و کشاورزی صنعتی هستند. در مقابل، کودهای آلی اغلب در دسترس کشاورزان محلی قرار دارند و می‌توانند با هزینه کمتر و به صورت طبیعی به بهبود بلندمدت خاک کمک کنند، اگرچه نیازمند زمان بیشتر برای تجزیه و آماده‌سازی هستند.

با توجه به همه این موارد، نمی‌توان به طور مطلق یکی را بهتر از دیگری دانست، بلکه بهترین راهکار، استفاده ترکیبی و مدیریت شده از هر دو نوع کود است. این روش علاوه بر تأمین سریع و کافی مواد مغذی، سلامت خاک و محیط زیست را حفظ کرده و موجب افزایش پایدار عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود.

در نهایت، کشاورزان و کارشناسان باید با توجه به نوع خاک، نیازهای محصول و شرایط اقلیمی، بهترین استراتژی تغذیه‌ای را انتخاب کنند تا هم بهره‌وری افزایش یابد و هم کشاورزی پایدار حفظ شود.

راهنمای کامل استفاده از کود آلی در کشاورزی ارگانیک

کود آلی، پایه و اساس کشاورزی ارگانیک است که علاوه بر تأمین عناصر غذایی، به حفظ سلامت خاک، بهبود ساختار فیزیکی و شیمیایی آن و تقویت فعالیت زیستی خاک کمک می‌کند. استفاده هوشمندانه و مدیریت‌شده کودهای آلی موجب افزایش پایداری کشاورزی، ارتقاء کیفیت محصول و کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی می‌شود.

۱. انتخاب کود آلی مناسب: معیارها و انواع

در کشاورزی ارگانیک، کود آلی باید کاملاً طبیعی، فاقد هرگونه مواد شیمیایی سنتزی، آفت‌کش‌ها و هورمون‌های رشد باشد. شناخت انواع کود آلی و انتخاب درست آن مطابق با نوع خاک و محصول اهمیت ویژه‌ای دارد:

• کود حیوانی (Manure): کود پوسیده شده از فضولات حیوانات اهلی (گاو، گوسفند، مرغ، اسب) که دارای ترکیبات غنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. کود حیوانی تازه به دلیل دارا بودن نیتروژن آمونیومی بالا و پاتوژن‌ها باید قبل از مصرف به خوبی کمپوست شود (حداقل ۶۰ روز پوسیدگی).

• کمپوست (Compost): نتیجه تخمیر کنترل‌شده بقایای گیاهی و فضولات حیوانی است که به خاک ساختار و تخلخل می‌دهد، با pH متعادل و ترکیبات مغذی متناسب برای رشد طولانی‌مدت گیاه.

• کود سبز (Green Manure): گیاهانی که به منظور افزایش مواد آلی و تثبیت نیتروژن در خاک کاشته و سپس به خاک بازگردانده می‌شوند؛ از جمله شبدر، یونجه، جو دوسر. کود سبز به بهبود حاصلخیزی خاک و جلوگیری از فرسایش آن کمک می‌کند.

• ورمی‌کمپوست (Vermicompost): کود تولید شده توسط کرم‌های خاکی که سرشار از میکروارگانیسم‌های مفید و هورمون‌های رشد طبیعی است، به ویژه برای افزایش جذب مواد مغذی توسط ریشه‌ها بسیار مؤثر است.

۲. ارزیابی نیاز خاک و محصول

قبل از شروع کوددهی، انجام آزمون خاک ضروری است تا مشخص شود خاک از نظر عناصر غذایی، ساختار، pH، مواد آلی و سایر ویژگی‌ها در چه وضعیتی قرار دارد. این کار باعث می‌شود کوددهی دقیق و هدفمند انجام شود و از مصرف بی‌رویه کود جلوگیری گردد.

۳. زمان و روش‌های کاربرد کود آلی

• پیش از کاشت: استفاده از کود آلی حداقل ۳۰ تا ۶۰ روز قبل از کاشت به منظور فراهم آوردن زمان کافی برای تجزیه و آزادسازی تدریجی مواد مغذی. کمپوست و کود حیوانی پوسیده باید به خوبی با خاک مخلوط شوند تا تأثیر کامل خود را داشته باشند.

• کوددهی در طول رشد: استفاده از کودهای آلی مایع (مانند چای کمپوست) به صورت محلول‌پاشی یا کوددهی قطره‌ای در مراحل حساس رشد، باعث افزایش جذب مواد مغذی می‌شود.

• پس از برداشت: افزودن کود آلی به خاک پس از برداشت محصول برای بازسازی مواد آلی و اصلاح ساختار خاک، آماده‌سازی زمین برای کشت بعدی و حفظ سلامت خاک.

۴. دوز و میزان مصرف کود آلی

میزان مصرف کود آلی بسته به نوع کود، وضعیت خاک، نوع محصول و روش کشاورزی متفاوت است، اما به طور کلی:

• کود حیوانی پوسیده: ۲۰ تا ۴۰ تن در هکتار، با توجه به وضعیت خاک و نوع محصول.

• کمپوست مرغوب: ۱۰ تا ۳۰ تن در هکتار.

• کود سبز: بسته به تراکم و نوع گیاه از ۳ تا ۱۰ تن در هکتار.

• ورمی‌کمپوست: معمولا ۵ تا ۲۰ تن در هکتار.

توجه به این نکته ضروری است که مصرف بیش از حد کود آلی ممکن است باعث تجمع نمک‌ها، افزایش قلیائیت خاک و کاهش تهویه ریشه شود.

۵. نکات کلیدی و توصیه‌های تخصصی

• کیفیت کود: کود باید فاقد علف هرز، مواد پلاستیکی و سایر آلودگی‌ها باشد. کودهای با کیفیت پایین می‌توانند موجب انتقال آفات و بیماری‌ها به مزارع شوند.

• پوسیدگی کامل: مصرف کودهای تازه و ناپوسیده می‌تواند به ریشه گیاه آسیب زده و باعث افزایش بیماری‌های خاکزی شود. کمپوست‌کردن استاندارد، فرایند پوسیدگی کامل و بی‌خطرسازی کود را تضمین می‌کند.

• توازن عناصر غذایی: کودهای آلی به تنهایی نمی‌توانند تمام نیازهای غذایی گیاه را تامین کنند. در کشاورزی ارگانیک، تلفیق کود آلی با سایر منابع طبیعی مانند سنگ فسفات و کلسیم آلی پیشنهاد می‌شود.

• رعایت زمان و شرایط آب و هوایی: کوددهی در زمان مناسب و شرایط اقلیمی مساعد باعث کاهش هدررفت مواد مغذی و افزایش کارایی کود می‌شود.

• ترکیب با مدیریت خاک: کود آلی باید بخشی از یک برنامه جامع مدیریت خاک باشد که شامل تنوع کشت، تناوب زراعی، کنترل آفات بیولوژیک و مدیریت آبیاری است.

۶. مزایای کود آلی در کشاورزی ارگانیک

• بهبود ساختار فیزیکی خاک از طریق افزایش تخلخل و کاهش چسبندگی.

• افزایش ظرفیت نگهداری آب و کاهش نیاز به آبیاری مکرر.

• تحریک رشد میکروارگانیسم‌های مفید خاک که در تبدیل مواد مغذی به فرم قابل جذب نقش دارند.

• کاهش اثرات منفی کودهای شیمیایی مانند شوری و آلودگی آب‌های زیرزمینی.

• کمک به حفظ تنوع زیستی خاک و اکوسیستم زراعی.

• تولید محصول سالم‌تر با کیفیت بهتر و ارزش غذایی بالاتر.

۷. اشتباهات رایج و روش‌های پیشگیری

• مصرف کود تازه بدون پوسیدگی: باید کودها به طور کامل کمپوست و پوسیده شوند تا از انتقال بیماری‌ها و سوختگی ریشه جلوگیری شود.

• استفاده نامناسب از کود با مقدار زیاد: باعث تجمع نمک و اختلال در تنفس ریشه‌ها می‌شود.

• بی‌توجهی به آزمون خاک و نیاز دقیق محصول: منجر به مصرف غیرضروری کود و کاهش بازدهی می‌شود.

• عدم رعایت زمان‌بندی و شرایط محیطی مناسب: کاهش اثرگذاری کود و هدررفت مواد مغذی را به دنبال دارد.

مزایای کود آلی در بهبود کیفیت خاک و افزایش محصول

کود آلی، یکی از مهم‌ترین ابزارهای طبیعی و پایدار برای ارتقاء سلامت خاک و افزایش تولید محصولات کشاورزی است. استفاده منظم و بهینه از کودهای آلی مزایای فراوانی دارد که به صورت مستقیم و غیرمستقیم روی کیفیت خاک و عملکرد محصول تأثیرگذار است:

۱. بهبود ساختار فیزیکی خاک

کود آلی باعث افزایش ماده آلی خاک می‌شود که به بهبود تخلخل و تهویه خاک کمک می‌کند. این موضوع باعث می‌شود ریشه‌ها بهتر رشد کرده و اکسیژن کافی دریافت کنند. همچنین خاکی که ساختار مناسبی دارد، آب را بهتر جذب و نگهداری می‌کند و از فرسایش خاک جلوگیری می‌شود.

۲. افزایش ظرفیت نگهداری آب

مواد آلی موجود در کود، قابلیت جذب و نگهداری آب در خاک را افزایش می‌دهد. این امر موجب می‌شود حتی در شرایط خشکی، گیاهان رطوبت بیشتری در دسترس داشته باشند و تنش آبی کمتر شود، در نتیجه عملکرد محصول پایدارتر و بهتر خواهد بود.

۳. تأمین تدریجی و مستمر مواد مغذی

کودهای آلی به آرامی تجزیه شده و مواد مغذی مورد نیاز گیاهان مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و عناصر ریزمغذی را به صورت تدریجی در طول دوره رشد آزاد می‌کنند. این آزادسازی تدریجی از هدررفت کود جلوگیری کرده و جذب بهتر را برای گیاهان فراهم می‌کند.

۴. تحریک فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید خاک

کود آلی با افزایش ماده آلی خاک، محیط مناسبی برای رشد و فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید ایجاد می‌کند. این میکروب‌ها نقش کلیدی در تجزیه مواد آلی، تثبیت نیتروژن و حل مواد معدنی دارند و به سلامت خاک و رشد گیاه کمک می‌کنند.

۵. کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی و حفظ سلامت محیط زیست

با استفاده از کود آلی، نیاز به کودهای شیمیایی کاهش می‌یابد که باعث جلوگیری از تجمع سموم و فلزات سنگین در خاک و آب‌های زیرزمینی می‌شود. این موضوع علاوه بر حفظ محیط زیست، به تولید محصول سالم‌تر و ارگانیک‌تر کمک می‌کند.

۶. افزایش کیفیت و کمیت محصول

تغذیه متعادل و مستمر گیاهان با کود آلی منجر به رشد بهتر ریشه و اندام‌های هوایی، افزایش مقاومت گیاه به بیماری‌ها و آفات، و بهبود کیفیت نهایی محصول می‌شود. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که محصولات حاصل از کود آلی دارای ارزش غذایی بالاتر، ماندگاری بهتر و طعم مطلوب‌تری هستند.