مشکلات گلخانه هیدروپونیک یکی از مسائلی هست که ممکن شما در روند ایجاد گلخانه های هیدروپونیک و یا مدیریت و نگهداری گلخانه هیدروپونیک با آن برخورد داشته باشید. در واقع ما میدانیم که امروز و گذشته کشاورزی ایران چندان با گلخانهها آمیخته نشده است و کشاورزی ایران به طرز قابل توجهی هنوز هم سنتی هست.
اما همه میدانیم که با توجه به شرایط آبی ایران و شرایط و مشکلات صادرات نفت یقینا آینده ایران به گلخانهها وابستگی بالایی دارد و میتوان با قطعیت گفت که گلخانهها آینده کشاورزی ایران هستند.
گلخانه ها عموما به دو دسته اصلی ایروپونیک و هیدروپونیک تقسیم میشوند و امروز و در این مقاله ما قصد داریم مباحثی را پیرامون رایجترین مشکلات گلخانه هیدروپونیک را مطرح کنیم و امیدواریم برای شما مفید واقع شود. (ان شالله)
۴ مورد از مشکلات گلخانه هیدروپونیک
ما در اینجا سعی کردیم مشکلات گلخانه هیدروپونیک را به ۴ دسته اصلی تقسیم کنیم تا بتوانیم دید مستقیم و واضحی را ایجاد کنیم:
۱. مشکلات مربوط به نهال یا نشا
۲. سیستم بسته در هیدروپونیک
۳. آلودگیها در سیستم هیدروپونیک
۴. کمبود مواد غذایی
۱. مشکلات مربوط به نهال یا نشا
یکی از مسائل و مشکلات کشت هیدروپونیک این است که نهال یا نشا یا همان بذر اولیه که کشت میکنیم دچار مشکلاتی میشود و پیش از آنکه بتواند به اندازه کافی رشد کند میمیرد و ما این همه هزینه کردهایم و در نهایت میبینیم که بخشی از نهالها از بین رفتهاند. دو مشکل رایج در این بخش شامل موارد زیر میشود:
- پژمردگی نهال
- مردن ریشهها
در بحث پژمردگی نهالها که میتواند ناشی از عوامل متعددی همچون آبیاری نامناسب یا دمای بالا باشد گیاه آن سفتی خود را از دست میدهد و شروع به شل شدن و پژمرده شدن میکند. برای حل کردن این مشکل باید بین هر دو دورهی آبیاری اجازه بدهید ریشهها خشک شود و برای مواقعی که پمپ سیستم بسته از کار میافتد یک پمپ جایگزین یا برنامه جایگزین داشته باشید.
مردن و از بین رفتن ریشهها نیز مشکل دیگری است که ممکن است با آن مواجه شوید و این مورد هم میتواند به دلایل متعددی همچون دمای بالای آب، EC بالا و یا پایینتر از حد مناسب، و آبیاری بیش از حد اتفاقل بیفتد. البته عوامل بیماریزا نیز میتوانند منجر به ایجاد آلودگی و از بین رفتن ریشهها بشوند.
در این حالت باید ابتدا گیاهان دارای ریشه آلوده یا خراب شده را از بقیه جدا کنید و آن عاملی که منجر به آسیب شده را رفع کنید. به طور مثال اگر دمای آب بالا باشید و منجر به کاهش اکسیژن شود باید دما را متناسب کنید تا از مرگ باقی گیاهان جلوگیری کنید.
۲. گرفتگی در جریان سیستم بسته
یکی از مشکلات گلخانه هیدروپونیک این است که سیستم در اثر گیرکردن تکهای از محیط کشت یا هر چیز دیگری میتواند از جربان بیفتد و دچار مشکل بشود که این خود میتواند به سرعت منجر به آسیب به گیاهان بشود.
برای جلوگیری این مشکل بهتر است هر چند وقت یکبار و به طور منظم لولهها را با آب گرم بشورید تا آلودگیها و گرفتگی ها از بین برود و از موادی که دارای حلالیت پایین هستند و ممکن است در مسیر لولهها منجر به ایجاد رسوب شوند استفاده نکنید. سولفات پتاسیم یکی از هم مواد است که که حلالیت پایین دارد و میتواند در سیستم بسته رسوب کرده و لولهها را سولفاته کند.
به جای استفاده از سولفات پتاسیم میتوانید از پتاسیم نیترات در کشت هیدروپونیک استفاده کنید که حلالیت کامل داشته و کارایی بسیار بالاتری را در کشتهای هیدروپونیک دارد.
۳. آلودگیها در سیستم هیدروپونیک
همیشه احتمال و امکان آلودگی و بیماریها در سیستمهای هیدروپونیک وجود دارد. به بیان دیگر شاید هیچگاه ما نتوانیم آلودگیها را به طور کامل از سیستم حذف کنیم و نیاز هست که برای مقابله با آنها آماده باشیم. آلودگیهای رایج در سیستمهای هیدروپونیک شامل دو مورد زیر می شوند:
- آلودگی جلبکها
- آلودگی آفات و بیماریها
جلبکها به سرعت میتوانند در سیستمهای بسته هیدروپونیک رشد کرده و منجر به انسداد در لولهها و یا رقابت با گیاهان بر سر منابع و مواد غذایی باشند. در واقع جلبکها در سیستمهای هیدروپونیک همان علفهای هرز در زمینهای خاکی کشاورزی هستند که باید مدیریت و حذف شوند.
برای جلوگیری از رشد و توسعه جلبکها در سیستمهای هیدروپونیک باید تابش نور خورشید به محیط یا مخزن آب را به حداقل برسانید از رنگهای تیره برای مخزن استفاده کنید. همچنین بهتر است آبیاری را به درستی و اصولی انجام دهید تا فراوانی آب و آبیاری منجر به رشد جلبکها نشود.
در مورد بیماریها و آفات هم باید بگوییم که احتمال نفوذ آفات و بیماریها در سیستمهای هیدروپونیک بسیار کم است اما بازهم باید دقت کنید که از ورود مواد و تجهیزات آلوده به گلخانههای هیدروپونیوک جلوگیری کنید.
۴. کمبود مواد غذایی
همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم در سیستمهای هیدروپونیک کلسیم و پتاسیم نقشی بسیار مهم و حیاتی دارند و میتوانند در توسعه و رشد سلولهای گیاهی و افزایش بازدهی کشت نقش بسیار مهمی دارند. البته پیش از هر اقدامی از سلامت EC و PH در سیستم بسته مطمئن شوید و در صورت مناسب بودن این موارد اقدام به تنظیم و تغذیه با مواد غذایی کنید.
در مورد خریداری و تهیه کودهای کشاورزی بهتر است کودهای فاقد مواد سمی و کلر را خریداری کنید تا بیشترین بازدهی را بدست بیاورید. در واقع بهترین کود گلخانه ای کودی است که فاقد ذرات سنگین و سمی هست و دارای بیشترین حلالیت هست.